Glossarium astronomicum

Infraroodtelescoop

Een infraroodtelescoop observeert infraroodlicht en wordt gebruikt voor infraroodastronomie. Infraroodtelescopen kunnen op de grond of in de ruimte worden geplaatst. Observatoria op aarde zijn beperkt in wat ze kunnen observeren door atmosferische absorptie en infraroodstraling die wordt uitgezonden door de atmosfeer van de aarde, de telescoop zelf en de omgeving ervan. Ruimte-infraroodtelescopen hebben geen last van atmosferische absorptie of infraroodstraling uit hun directe omgeving en kunnen worden afgeschermd van de zon en gekoeld, waardoor de door de telescoop uitgezonden infraroodstraling wordt verminderd.

Gerelateerde termen:

• Infrarood (IR)
• Infraroodastronomie

Infraroodastronomie

Infraroodastronomie is een tak van de astronomie die zich bezighoudt met infraroodlicht. Deze tak is gevoeliger voor koude objecten dan waarnemingen in zichtbaar licht en kan zeer verre sterrenstelsels waarnemen waarvan het licht sterk is verschoven naar het rode spectrum. Infraroodwaarnemingen worden minder beïnvloed door extinctie en kunnen daardoor dieper in interstellaire gas- en stofwolken kijken. Moleculen in de atmosfeer van de aarde absorberen een groot deel van het infraroodlicht dat uit de ruimte komt en daarom wordt infraroodastronomie op aarde meestal uitgevoerd in golflengtebereiken waar deze absorptie lager is. Zowel de aarde als de atmosfeer stralen infrarood uit, dus zijn er speciale technieken nodig om deze achtergrondstraling te verwijderen. Voor infraroodstraling met langere golflengten maken deze achtergrondstraling en atmosferische absorptie observatie op aarde bijna onmogelijk. Als gevolg daarvan worden veel infraroodwaarnemingen uitgevoerd met behulp van ruimtetelescopen. Voor de langste infraroodgolflengten zijn waarnemingen vanaf de grond echter mogelijk vanaf zeer droge locaties. Dit wordt doorgaans submillimeterastronomie genoemd.

Gerelateerde termen:

• Elektromagnetische straling • Infrarood (IR) • Infraroodtelescoop • Roodverschuiving • Interstellaire extinctie • Submillimeterastronomie

Infrarood (IR)

Ook bekend als infraroodstraling of IR

Infraroodlicht is elektromagnetische straling met golflengten die langer zijn dan die van zichtbaar licht, maar korter dan die van microgolven en radiogolven. Infraroodlicht heeft golflengten in het bereik van 700 nanometer tot één millimeter, terwijl zichtbaar licht golflengten heeft van ongeveer 400-700 nanometer. Infraroodlicht is daarom onzichtbaar voor het menselijk oog en kan alleen worden waargenomen met speciale camera's. Thermische lichamen met temperaturen van tientallen tot enkele duizenden kelvin, zoals moleculaire wolken in de ruimte, het menselijk lichaam of bruine dwergen, hebben hun piek in elektromagnetische emissie in infraroodlicht.

Gerelateerde termen:

• Bruine dwerg
• Elektromagnetische straling
• Zichtbaar spectrum
• Submillimeterastronomie

Donkere nevel

Een donkere nevel is een koele gas- en stofwolk in de ruimte die een groot deel van het licht van sterren en heldere nevels erachter blokkeert en daardoor donker lijkt. Het is het stof dat het licht van achteren blokkeert, ook al vormt stof slechts 1% van de materie in de nevel. Donkere nevels blokkeren zichtbaar en ultraviolet licht, maar het is mogelijk om erdoorheen te kijken door in infraroodlicht te kijken. Het bekendste voorbeeld is de Paardenkopnevel in het sterrenbeeld Orion.

Gerelateerde termen:

• Stof
• Infrarood (IR)
• Nevel
• Ultraviolet
• Zichtbaar spectrum
• Orion