Glossarium astronomicum

Zoals de term al aangeeft, zijn superzware zwarte gaten (SMBH's) de grootste klasse van zwarte gaten, met een massa die varieert van miljoenen tot miljarden keren de massa van de zon. Observatiegegevens suggereren dat alle grote sterrenstelsels een SMBH in hun centrum lijken te hebben. De Melkweg heeft een SMBH die bekend staat als Sagittarius A* met een massa van ongeveer 4,5 miljoen keer die van de zon en een diameter van ongeveer 40 miljoen kilometer. De grote hoeveelheid massa in een klein volume leidt ertoe dat zwarte gaten enorme zwaartekrachtvelden hebben (diepe zwaartekrachtpotentiaalputten). Sinds 2019 gebruiken wetenschappers gegevens van een netwerk van radiotelescopen over de hele wereld om een beeld te vormen van de waarnemingshorizonnen rond SMBH's. Begin 2023 zijn op deze manier twee SMBH's in beeld gebracht: Sagittarius A* en de SMBH (6,5 miljard keer zwaarder dan de zon) in het centrum van het sterrenstelsel M87, dat zich op iets meer dan 50 miljoen lichtjaar afstand bevindt.

Gerelateerde termen:
• Zwart gat
• Galactisch centrum
• Sterrenstelsel
• Melkweg
• Radiotelescoop
• Sagittarius A*

Waarnemingen van de bewegingen van sterren en gas rond het centrum van de Melkweg leveren indirect bewijs voor het bestaan van een superzwaar zwart gat met een massa van ongeveer 4,5 miljoen keer die van de zon en een diameter van ongeveer 40 miljoen kilometer, op een afstand van ongeveer 27.000 lichtjaar van de aarde. Sagittarius A* (Sagittarius A-ster) is de compacte radiobron die verband houdt met het superzware zwarte gat. Het is waargenomen in een reeks golflengten, met name in radio. De naam Sagittarius komt omdat het zich vanuit de aarde gezien in het sterrenbeeld Boogschutter bevindt; de letter A komt omdat het de helderste en eerste extrasolaire radiobron is die in het sterrenbeeld is ontdekt; het sterretje komt omdat in de natuurkunde atomen in aangeslagen toestanden worden aangeduid met *, en Sagittarius A* een spannende ontdekking was.

In 2022 publiceerde de Event Horizon Telescope Collaboration de allereerste afbeelding van het silhouet (“schaduw”) van het zwarte gat dat verband houdt met Sagittarius A*.

Gerelateerde termen:
• Galactisch centrum
• Radiogolven
• Superzwaar zwart gat
• Sagittarius