Glossarium astronomicum

Ook bekend als convectieve enveloppe

De convectieve zone is een gebied in een ster waar convectie, in plaats van straling, de belangrijkste methode is voor warmtetransport. Convectie vereist een groot temperatuurverschil in een bepaald gebied. Wanneer straling inefficiënt is, treedt convectie op.

In de convectieve zone stijgt heet materiaal uit de diepere lagen van de ster op naar koelere gebieden, waar het afkoelt en vervolgens weer naar beneden zakt. In de meest massieve hoofdreekssterren is de kern convectief, terwijl de buitenste lagen radiatief zijn. In hoofdreekssterren die vergelijkbaar zijn met de zon is het gebied onder de atmosfeer convectief, terwijl het gebied daaronder radiatief is. In sterren met de laagste massa is de hele ster, van de kern tot net onder de atmosfeer, convectief.

Convectieve bewegingen leiden tot grootschalige vermenging van chemische elementen. Wanneer convectie het oppervlak van een ster bereikt, kan het vers gesynthetiseerde elementen en isotopen naar het oppervlak transporteren, wat een afdruk achterlaat in de spectra die door astronomen worden geregistreerd.

Gerelateerde termen:
• Stralingszone
• Sterstructuur
• Sterkern

Eenvoudig gezegd zijn sterren bollen van gas (of beter gezegd: plasma) die bij elkaar worden gehouden door hun eigen zwaartekracht en door hun interne druk worden behoed voor instorting. Modellen van de sterstructuur beschrijven in detail hoe de omstandigheden in de kern van een ster leiden tot verschillende soorten kernfusiereacties, hoe de energie die bij die reacties vrijkomt naar buiten wordt getransporteerd door straling, geleiding of convectie, en hoe het evenwicht tussen zwaartekracht en druk in de verschillende segmenten van de ster in stand wordt gehouden. Op deze manier verbinden modellen van de structuur van sterren ook de massa, helderheid, samenstelling en verwachte levensduur van een ster met elkaar. Ze beschrijven ook de rol van de rotatie van sterren, de evolutie van sterren (hoe sterren in de loop van de tijd veranderen) en de fysica van sterrenresten.

Gerelateerde termen:
• Chromosfeer
• Corona
• Fotosfeer
• Stralingszone
• Ster
• Evolutie van sterren
• Stellaire restanten
• Convectieve zone
• Rotatie
• Sterkern

Ook bekend als stralingsomhulsel

Energie wordt vrijgegeven door kernfusiereacties in de kern van een ster en uiteindelijk uitgestraald naar de ruimte vanuit de fotosfeer van de ster. Er zijn verschillende manieren waarop energie wordt getransporteerd van de kern van de ster naar de fotosfeer. De stralingszone, stralingsgebied of stralingsgebied is het gebied binnen een ster waar de energie naar buiten wordt getransporteerd door middel van straling, waarbij fotonen herhaaldelijk worden verstrooid door atoomkernen en elektronen, waarbij ze wat energie verliezen, maar ook nieuwe thermische stralingsfotonen uitstralen. Door de frequente verstrooiing verloopt dit proces traag; in onze zon hebben fotonen duizenden jaren nodig om de stralingszone te doorkruisen.

In de zon ligt de stralingszone tussen de kern en de convectieve zone. In zwaardere sterren is de kern zelf convectief, waarbij de stralingszone zich uitstrekt van de convectieve kern tot de fotosfeer van de ster. Onder 0,3 zonsmassa's hebben sterren helemaal geen stralingszone en zijn ze volledig convectief.

Gerelateerde termen:
• Zonsmassa
• Ster
• Sterstructuur
• Convectiezone
• Elektron
• Sterkern