Glossarium astronomicum

Deze term verwijst naar het fenomeen waarbij de golflengte van elektromagnetische straling verschuift naar kortere golflengten. Het woord ‘blauw’ in blauwverschuiving is historisch, aangezien blauw zich in het korte golflengtegebied van het zichtbare spectrum bevindt. De verschuiving in golflengte is het resultaat van relatieve beweging tussen de waarnemer en de bron die elektromagnetische straling uitzendt. Blauwverschuiving is de elektromagnetische stralingsversie van het Doppler-effect van geluidsgolven. Het is belangrijk op te merken dat de verschuiving (blauwverschuiving of roodverschuiving) in de golflengte van elektromagnetische straling wordt gedetecteerd door de verschuiving in spectrale lijnen van objecten te meten in vergelijking met spectrale lijnen van elementen in rust in een laboratorium. Blauwverschuiving (en roodverschuiving) houdt geen verband met de zichtbare kleuren van sterren die we in de nachtelijke hemel kunnen waarnemen.

Gerelateerde termen:
• Dopplereffect
• Elektromagnetische straling
• Golflengte
• Roodverschuiving

Elk patroon dat zich door de ruimte voortplant met weinig of geen verandering is een golf. De stelling van Fourier laat zien hoe dergelijke voortbewegende patronen kunnen worden begrepen als de som van “elementaire golven”, elk een regelmatig patroon van zich herhalende maxima of minima, vergelijkbaar met een wiskundige sinusfunctie. De afstand tussen elk maximum van een dergelijke regelmatige elementaire golf en het volgende maximum wordt de golflengte van de golf genoemd. Verschillende soorten golfverschijnselen spelen een rol in de astronomie. Elektromagnetische straling, onze belangrijkste bron van informatie over astronomische objecten, is een golfverschijnsel, en in sommige observatietechnieken speelt die golfaard een belangrijke rol. Geluidsgolven spelen een rol bij de interne structuur van sterren. Zwaartekrachtgolven zijn naar voren gekomen als een nieuwe bron van informatie over astronomische objecten.

Gerelateerde termen:
• Frequentie
• Zichtbaar spectrum
• Zwaartekrachtgolven

Elk patroon dat zich door de ruimte voortplant met weinig of geen verandering is een golf. De stelling van Fourier laat zien hoe dergelijke voortbewegende patronen kunnen worden begrepen als de som van “elementaire golven”, elk een regelmatig patroon van zich herhalende maxima of minima, vergelijkbaar met een wiskundige sinusfunctie. De afstand tussen elk maximum van een dergelijke regelmatige elementaire golf en het volgende maximum wordt de golflengte van de golf genoemd. Verschillende soorten golfverschijnselen spelen een rol in de astronomie. Elektromagnetische straling, onze belangrijkste bron van informatie over astronomische objecten, is een golfverschijnsel, en in sommige observatietechnieken speelt die golfkarakteristiek een belangrijke rol. Geluidsgolven spelen een rol bij de interne structuur van sterren. Zwaartekrachtgolven zijn naar voren gekomen als een nieuwe bron van informatie over astronomische objecten.

Gerelateerde termen:
• Frequentie
• Zichtbaar spectrum
• Zwaartekrachtgolven

Het dopplereffect is de verandering in gedetecteerde golflengte (of frequentie) van geluids- of lichtgolven veroorzaakt door de relatieve beweging van de bron naar of van de waarnemer vandaan. Dankzij dit effect kunnen astronomen de beweging bestuderen van elk lichaam (sterren, sterrenstelsels, gas, enz.) dat golven uitzendt (bijvoorbeeld elektromagnetische straling). In het geval van bijvoorbeeld straling die wordt uitgezonden door een ster met spectraallijnen op specifieke golflengten, zullen de golflengten van alle spectraallijnen worden verschoven. Voor snelheden aanzienlijk lager dan de lichtsnelheid is de dopplerverschuiving in frequentie (of golflengte) evenredig met de relatieve snelheid van de bron in de gezichtslijn van de waarnemer gedeeld door de lichtsnelheid.

Gerelateerde termen:
• Elektromagnetische straling
• Frequentie
• Golflengte
• Blauwverschuiving
• Roodverschuiving