Glossarium astronomicum

Een verklarende lijst met astronomische termen

protoplanetaire schijf

- Geplaatst in glossarium-p door

Terug naar de woordenlijst

Wanneer een kosmische gaswolk instort om een ster te vormen, wordt die ontluikende ster omringd door een wervelende schijf van gas en stof. Dit is een protoplanetaire schijf, waar planeten worden gevormd: met ijs bedekte stofdeeltjes zullen aan elkaar kleven en iets grotere klonten vormen, die zullen blijven groeien. Er zijn nog open vragen over hoe de volgende fasen verlopen: wat is bijvoorbeeld de rol van turbulente gasbewegingen bij het dichter bij elkaar brengen van die klonten? Uiteindelijk worden zogenaamde planetesimalen gevormd met een omvang van meer dan een kilometer. Sommige daarvan worden door hun eigen zwaartekracht samengehouden en vormen grotere planeten, andere blijven achter als de eerste asteroïden. Sommige protoplaneten slagen erin grote hoeveelheden gas naar zich toe te trekken en worden gasreuzen. Andere protoplaneten in koude gebieden ver van de centrale ster zullen samen met gas grote hoeveelheden bevroren materiaal aantrekken en ijzige reuzen worden. Andere, met minder gas, worden terrestrische planeten.

Gerelateerde termen:
Schijf
Stof
Gasreus
IJsreus
Planeet
Protoster
Terrestrische planeet

Protoplaneet

- Geplaatst in glossarium-p door

Terug naar de woordenlijst

Wanneer een kosmische gaswolk instort om een ster te vormen, wordt die ontluikende ster omringd door een wervelende schijf van gas en stof. Dit is een protoplanetaire schijf, waar planeten worden gevormd: met ijs bedekte stofdeeltjes zullen aan elkaar kleven en iets grotere klonten vormen, die zullen blijven groeien. Er zijn nog open vragen over hoe de volgende fasen verlopen: wat is bijvoorbeeld de rol van turbulente gasbewegingen bij het dichter bij elkaar brengen van die klonten? Uiteindelijk worden zogenaamde planetesimalen gevormd met een omvang van meer dan een kilometer. Sommige daarvan worden door hun eigen zwaartekracht samengehouden en vormen grotere planeten, andere blijven achter als de eerste asteroïden. Sommige protoplaneten slagen erin grote hoeveelheden gas naar zich toe te trekken en worden gasreuzen. Andere protoplaneten in koude gebieden ver van de centrale ster zullen samen met gas grote hoeveelheden bevroren materiaal aantrekken en ijzige reuzen worden. Andere, met minder gas, worden terrestrische planeten.

Gerelateerde termen:
Schijf
Stof
Gasreus
IJsreus
Planeet
Protoster
Terrestrische planeet

Aardse planeet

- Geplaatst in glossarium-a door

Terug naar de woordenlijst

Ook bekend als rotsplaneet of tellurische planeet

Een terrestrische planeet bestaat voornamelijk uit materiaal zoals gesteente en ijzer. Terrestrische planeten hebben geen dikke atmosfeer van waterstof en helium zoals gasreuzen, maar een veel dunnere atmosfeer of helemaal geen atmosfeer. Terrestrische planeten hebben over het algemeen een kleinere massa dan gasreuzen en zijn kleiner van formaat.

In het zonnestelsel zijn Mercurius, Venus, de aarde en Mars terrestrische planeten. Een van de belangrijkste aandachtspunten van de exoplaneetastronomie is het zoeken naar terrestrische planeten met een vergelijkbare grootte en samenstelling als de aarde, die zich in de bewoonbare zone van hun ster bevinden.

Gerelateerde termen:
Atmosfeer
Aarde
Exoplaneet
Reuzenplaneet
Bewoonbare zone
Mars
Mercurius
Planeet
Zonnestelsel
Venus