De Galileïsche manen zijn de vier grootste en helderste manen die rond de planeet Jupiter draaien: Io, Europa, Ganymedes en Callisto. Het dichtst bij Jupiter staat Io, dat honderden actieve vulkanen heeft. De belangrijkste reden voor het vulkanisme op Io is dat Io wordt ‘gekneed’ door de getijde-effecten van de zwaartekracht van Jupiter. Het hele oppervlak van Europa is bedekt met ijs. Onder het ijs bevindt zich vermoedelijk een oceaan van vloeibaar water, die een van de beste kandidaten is voor het herbergen van leven buiten de aarde in het zonnestelsel. Ganymedes is de grootste maan in ons zonnestelsel en ook de maan met de grootste massa, twee keer zo groot als de maan van de aarde. Callisto is bijna precies even groot als de planeet Mercurius, maar heeft slechts ongeveer een derde van de massa van Mercurius.
De vier Galileïsche manen werden in 1610 ontdekt door Galileo Galilei, als een van de vele ontdekkingen in Galilei's baanbrekende campagne om een telescoop te gebruiken voor astronomische waarnemingen. Galilei kon aantonen dat de vier manen in de loop van de tijd rond Jupiter draaien als een miniatuur zonnestelsel. Dit was een duidelijk bewijs dat astronomische objecten ook om een ander centrum dan de aarde kunnen draaien. Deze waarneming speelde een belangrijke rol in de verschuiving van de wetenschappelijke consensus van een aardgericht (geocentrisch) naar een zongericht (heliocentrisch) beeld van het zonnestelsel.
Gerelateerde termen:
• Io
• Jupiter
• Maan
• Getijdenvergrendeling